Bakı. TurkicWorld:
Franklin Delano Ruzvelt 30 yanvar 1882-ci ildə ABŞ-ın Nyu-York şəhərində anadan olub. Adının və soyadının baş hərfləri (FDR) ilə də xatırlanan Ruzvelt, 1933-cü ildən 1945-ci il vəfat edənə qədər ABŞ-ın otuz ikinci prezidenti və ən uzun ömür sürən ABŞ prezidenti olub.
O, 4 dəfə seçilərək ABŞ tarixində iki dəfədən artıq seçilən yeganə prezident olub. (ABŞ qanunları sonradan dəyişdirildiyi üçün indiki qanuna əsasən heç bir prezidentin 2 dəfədən artıq seçilməsi mümkün deyil.)
Franklin D. Ruzvelt ABŞ-ın Nyu-York ştatında köklü və varlıqlı bir ailə olan Ruzvelt ailəsinin üzvü olaraq dünyaya gəlib. Ruzvelt ailəsi Hollandiyadan gələn və 17-ci əsrdə, Şimali Amerikada Britaniya koloniyalarının hələ qurulmadığı bir vaxtda Nyu-York bölgəsində məskunlaşan ailədir.
Qeyd edək ki, ABŞ-ın 26-cı prezidenti Teodor Ruzvelt də eyni ailədəndir və Teodor Ruzvelt Franklin D.Ruzveltin həyat yoldaşı Eleanor Ruzveltin əmisidir.
Ruzvelt Birinci Dünya Müharibəsi zamanı Hərbi Dəniz Qüvvələrinin müxtəlif rütbələrində mülki vəzifədə çalışıb.
1920-ci ildə ABŞ-ın vitse-prezidenti vəzifəsinə namizədliyini irəli sürüb, lakin seçkilərdə qalib gələ bilməyib.
1921-ci ildə Franklin Ruzvelt o zaman böyük bir epidemiya olan poliomielit xəstəliyinə tutulub. Xəstəliyə qalib gəlsə də, ayaqları iflic olduğu üçün ömrünün sonuna qədər yenidən yeriyə bilməyib. (O, ABŞ tarixində əlil olan yeganə prezidentdir.)
1928-ci ildə Nyu-York ştatının qubernatoru seçilib. 4 il qubernatorluq etdikdən sonra 1932-ci il seçkilərində ABŞ-ın 32-ci prezidenti seçilib.
Ruzvelt ABŞ-ın çətin bir zamanlarında prezidentliyə gəlib.
O, hakimiyyətə gələndə ABŞ 1929-cu ildən bəri ‘Böyük Depressiya’ adlanan tarixinin ən böyük iqtisadi çöküşünü yaşayırdı. Əhalinin 25%-i işsiz idi.
2 milyon amerikalı evsiz qalmışdı.
Ruzvelt “Yeni Sövdələşmə” adlı çoxşaxəli restrukturizasiya proqramı hazırladı və 1930-cu illərin sonlarına doğru ABŞ iqtisadiyyatı yenidən yoluna düşərək sürətlə inkişaf etməyə başladı.
1939-cu ildə II. İkinci Dünya Müharibəsi başlayanda Ruzveltin başçılıq etdiyi ABŞ əvvəlcə bitərəf qalıb.
Ancaq Yaponiyanın Sakit Okeanda ABŞ-a aid olan Pearl Harbora adalarına hücumu ilə ABŞ birdən-birə İkinci Dünya Müharibəsində iştirak etməyə məcbur qalıb.
Franklin Ruzvelt müharibənin bütün dövrlərində ABŞ prezidenti vəzifəsində çalışıb və Almaniya, İtaliya və Yaponiyaya qarşı Müttəfiq güclərə rəhbərlik edib.
O, 1945-ci ildə vəzifə borcunu yerinə yetirərkən, müharibənin son ilində, müttəfiqlərin üstünlüyü ələ almağa başlayanda qəfil xəstələnərək həlak olub.
Onu o zaman vitse-prezident olan Harri S. Truman əvəz etdi.
Franklin Ruzvelt hələ də ABŞ xalqının ən sevimli 4 prezidentindən biridir.