Bakı. TurkicWorld:
Yurdumuz Azərbaycan dünyanın ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir. Ancaq təəssüflər olsun, tariximizin öyrənilməyən qatları öyrənilən qatlarından dəfələrlə çoxdur. İndiyə qədər, ümumiyyətlə, sistemli şəkildə araşdırılmayan, ölkəmizdə ən qədim yaşayış məskənlərindən biri də "Kürsəngi dağı”dır.
Kürsəngi yaşayış məskəni Salyan rayonunun mərkəzindən 30 kilometr aralıda mövcud olub. Hündürlüyü 80 metrə çatan Kürsəngi dağı Cənub-Şərqi Şirvan düzündə yerləşir. Onun etimologiyasına gəlincə, müxtəlif versiyalar söylənilir.
Kürsəngi yaşayış məskəni Kür çayının qollarından biri Kürsəngi dağının yaxınlığından axdığından "Kürün səngidiyi yer" kimi də mənasını verir. Ehtimallara görə, Kür çayı bu dağın yaxınlığından axdığından elə insanlar da burada məskunlaşıb. Dağın şərqində və cənubunda torpq üzərində qalaqlanmış kərpic qalıqları, şirli və şirsiz qablara və digər maddi-mədəniyyət nümunələrinə rast gəlinməsi buraların böyük yaşayış yeri olduğunu sübut edir.
Burada aşkarlanan qədim qəbirlərin bəziləri ölçüsünə, dəfn olunma üslubuna görə, İslamdan əvvəlki dövrə gedib çıxır. Ərazidə çox sayda görünən kərpiclərdən də görünür ki, burda qırmızı və qonur rəngdə kərpiclər də istehsal olunub. Bu günlərdə yerli sakinlər tərəfindən orta əsrlərə aid tapılan üzük möhür də bunu sübut edir.
Kürsəngi dağında indi dağılmış müşahidə qülləsi olmaqla yanaşı, İslam dinindən əvvəl bütpərəstliyə aid el arasında "Dəli pir" kimi tanınan şəfa ocağı isə bu günə kimi qorunaraq saxlanılıb.
Aşkarlanan tapıntılar onu göstərir ki, Kürsəngi dağında eramızdan da əvvəl yaşayış olub. Tarixçilərin sözlərinə görə, Kürsəngi dağında bu gün arxeoloji qazıntıların aparılmasına ciddi ehtiyac var.
