Bakı. TurkicWorld:
"Euronews" telekanalının saytında Bakıda və Zəngilanda keçirilən Minalardan Təmizləmə üzrə üçüncü Beynəlxalq Konfrans haqqında məqalə dərc olunub
TurkicWorld -un məlumatına görə, məqalədə bildirilib ki, Azərbaycan dünyada minalarla ən çox çirklənmiş beş ölkədən biridir.
"Xüsusilə silahlı münaqişə vəziyyətlərində və zonalarında minalar və əldəqayırma partlayıcı qurğular bütün dünyada insanları öldürməyə və şikəst etməyə davam edir. Hesablamalara görə, dünyanın 60-dan çox ölkəsində 110 milyona yaxın mina bastırıla bilər, hər il daha 2-5 milyon mina qoyulur.
75 ölkədən 300-dən çox nümayəndə minaların və müharibənin digər partlayıcı qalıqlarının ətraf mühitə təsirini azaltmaq üçün maliyyə resurslarının səfərbər edilməsi yollarını müzakirə etmək üçün toplaşıb", - deyə məqalədə qeyd olunub.
"Azərbaycan bütün dünyada humanitar minatəmizləmə və minalar əleyhinə fəaliyyət laboratoriyasıdır. Azərbaycan xüsusi bilik və təcrübə qazanıb və Azərbaycanın minatəmizləmə layihəsi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan da bütün dünyada digər humanitar minatəmizləmə layihələrinə töhfə vermək imkanı əldə edəcək", - deyə "Euronews"a Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev bildirib.
Məlumatda bildirilib ki, minaların iki əsas kateqoriyası var: piyada əleyhinə minalar və tank əleyhinə minalar:
"Piyada əleyhinə minalar piyada əleyhinə minalardan daha kiçikdir və insanları öldürmək və ya yaralamaq üçün nəzərdə tutulub. Onlar çox daha aşağı təzyiq altında, bəzən 5-15 kiloqrama qədər təzyiqdə işə salına bilər. Tank əleyhinə minalar tanklar və zirehli maşınlar kimi nəqliyyat vasitələrini məhv etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur və partlaması üçün daha çox, adətən 100 kiloqramdan çox təzyiq tələb edir".
“Minalar əslində bəşəriyyətə qarşı cinayətdir, məsələn, okeandakı plastik torba 200 ildən sonra parçalanacaq. Lakin minalar heç vaxt, onlar ətraf mühiti çirkləndirməyə davam edəcək”, - deyə BMT İnkişaf Proqramının Azərbaycandakı daimi nümayəndəsi Alessandra Rokkasalvo bildirib.
Orta hesabla hər saatda bir nəfər partlayıcı qurğular nəticəsində ölür və ya yaralanır və qurbanların çoxu uşaqlardır.
"Mən dünyanın minalanmış ərazilərini gəzmişəm və hər dəfə mina sahəsinə girəndə qan qrupunun neçə olduğunu soruşurlar. Mən dörd uşaq anasıyam və addım atanda çox, çox, çox diqqətli olmalıyam", - deyə " Euronews"a müharibədən zərər çəkmiş bölgələrin minalardan təmizlənməsi, bərpası ilə məşğul olan “Roots of Peace” humanitar təşkilatının baş direktoru və təsisçisi Heydi Kühn bildirib.
“Üç kiloqram minanı işə salmaq üçün kifayətdir, bu, yeni doğulmuş uşağın orta çəkisidir. Ona görə də bir ana və nənə kimi hesab edirəm ki, bu, Qarabağın ürəyindən gələn və bütün dünyaya ünvanlanan qlobal fəaliyyət çağırışıdır", - deyə o əlavə edib.
Afrika minalardan ən çox təsirlənən qitədir, Anqola, Mozambik və Somali ən kritik ölkələrdir. Ən çox müşahidə edilən minaya düşməsi ilə bağlı xəsarətlər bir və ya bir neçə əzanın itirilməsidir.
ABŞ-da amputasiyalar bağlı göstərici hər 22 000 nəfərdən 1-dir və Anqolada bu, hər 10 000 nəfərdən 30-dur. Minalar torpaqların böyük bir hissəsini yararsız halına salır, əkinçilik və ya yaşamaq üçün mümkünsüz olur və onların ətraf mühitə təsir dağıdıcı ola bilər.
"Trotil parçalanma məhsullarının sızması baş verə bilər, bu da torpağın və yeraltı suların çirklənməsinə səbəb olacaqdır. Karbon qazı da hər partlayışdan sonra atmosferi zəhərləyir. Hər bir tank əleyhinə mina partlayışı 29 kiloqram karbon qazı buraxır", - deyə Azərbaycan Ərazilərinin Minalardan Təmizlənməsi Milli Agentliyinin (ANAMA) İdarə Heyətinin sədr müavini Samir Poladov qeyd edib.
Konfransda humanitar minatəmizləmə sahəsində beynəlxalq tərəfdaşlığın gücləndirilməsi çağırışları da yer alıb.
Azərbaycan Prezidentinin xüsusi işlər üzrə nümayəndəsi, səfir Elçin Əmirbəyov deyib: “Donor cəmiyyəti vəsaitlərin ayrılmasına, xüsusən də ən çox zərər çəkən ölkələrə ayrılmasına daha çox diqqət yetirməlidir. Əgər bu məsələ qlobal səviyyədə həllini tapmasa, o zaman ayrı-ayrı ölkələrdə bu problemlə məşğul olmaq mümkün olmayacaq".
“Azərbaycan 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi - humanitar minatəmizləmə proqramını milli səviyyədə təqdim etməklə buna öz töhfəsini verib”, - deyə o əlavə edib.
