Bakı. TurkicWorld:
Elektron müharibə sahəsində hər ölkə üçün vacib olan və Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin ehtiyac duyduğu infrastrukturlar və bənzərsiz sistemlər Türkiyə müdafiə sənayesi tərəfindən ölkəyə gətirilir.
TurkicWorld-un məlumatına görə, TÜBİTAK İnformatika və İnformasiya Təhlükəsizliyi Qabaqcıl Texnologiyaları Araşdırma Mərkəzi (BİLGEM) hər bir ölkə üçün məxfi qalmalı olan elektron müharibə sahəsində silahlı qüvvələrin ehtiyac duyduğu infrastruktur və unikal sistemləri inkişaf etdirərək kritik texnologiyaların ölkəyə gətirilməsi istiqamətində mühüm vəzifələri öz üzərinə götürür.
BİLGEM institutları, hərbi qurumların müəyyən etdiyi əməliyyat ehtiyaclarına uyğun olaraq yerli müdafiə sənayesi şirkətləri və universitetlərlə əməkdaşlıq edərək milli həllər istehsal edir. Qabaqcıl Texnologiyalar Tədqiqat İnstitutu (İLTAREN) 1999-cu ildə qurulduğu gündən bu yana yalnız elektron müharibəyə diqqət yetirir.
BİLGEM İLTAREN qurulduğu gündən bəri bir çox elektron müharibə layihəsi həyata keçirib. Əvvəlcə ölkə üçün təhlükə yaradan sistemlərin təhlili, simulyasiyası və sınaq infrastrukturunu əhatə edən layihələr inkişaf etdirildiyi halda, bu gün İLTAREN-də yerli və milli səviyyədə hazırlanmış elektron döyüş sistemləri Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin inventarına daxil edilir.
EHPOD Sistemi F-16 təyyarələri üçün özünümüdafiə sistemi kimi hazırlanıb. O, ölkə üçün təhlükə yaradan atəşə nəzarət və axtarış radarlarına və idarə olunan radiotezlik axtaran raketlərə qarşı aşkarlama, tıxanma və aldatma işlərini yerinə yetirir. EDPOD Sistemi isə təhdid radar sistemlərini və raketlərini müəyyən edir və aşkarlayır, bu təhlükələrin coğrafi yerlərini müəyyənləşdirir və təhlükələrin parametrlərini çıxarıb qeyd edə bilir.
BİLGEM İnstitut, həmçinin ASELSAN ilə birlikdə Milli resurslarla Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığına aid təyyarələrdə quraşdırılacaq İnfraqırmızı Raket Xəbərdarlıq Sistemini hazırlayır. İnfraqırmızı Raket Xəbərdarlıq Sisteminin operativ uçuş proqram təminatının hazırlanması, elektron müharibə alqoritmlərinin inkişafı, məlumatların toplanması və təhlili fəaliyyətləri İLTAREN tərəfindən həyata keçirilir.
İstiqamətləndirilmiş İnfraqırmızı Mübarizə Sistemi çərçivəsində hava platformalarında istifadə olunacaq, müxtəlif diapazonlarda göndərilən lazer siqnalları vasitəsilə təhlükəni izləyəcək və təhlükənin istiqamətləndirici kilidini qıraraq zərərsizləşdirəcək bir sistem hazırlanır. Bundan əlavə, Türkiyədə ilk olan və xaricdə bir neçə ölkəyə məxsus olan, müxtəlif nəsil infraqırmızı axtarış başlıqları ilə təhdid edən çiyindən atılan idarəolunan raketləri müvafiq dalğa uzunluğunda istehsal edilən lazer kodları ilə qarışdırmaq üçün sınaq mexanizmi yaradılıb.
Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığının inventarında olan İnfraqırmızı Axtarış Test və Analiz Sistemi, infraqırmızı axtarıcı ilə idarə olunan raketlərə qarşı inkişaf etdirilən elektron döyüş texnikası və taktikalarının effektivliyini yoxlamaq və qiymətləndirmək üçün açıq sahə sınaq, ölçmə və təhlil sistemi olaraq hazırlanıb.
Milli Döyüş Təyyarələrinin İnkişafı Layihəsinin missiya, uçuş və təyyarə idarəetmə sistemlərinin təhlükəsiz, yüksək performanslı əməliyyat və rabitə ehtiyaclarını qarşılayacaq yerli və milli inteqrasiya olunmuş modul avionika platforması üçün də araşdırmalar davam edir. Bu inkişaf etdirilmiş inteqrasiya olunmuş prosessor vahidi həmçinin təyyarələrdə elektron müharibə sistemlərinin yüksək performanslı prosessor ehtiyaclarını qarşılayır.
Hərbi Dəniz Qüvvələri Komandanlığının dəniz patrul gəmiləri üçün hazırlanmış Elektron Dəstək Sistemi, sıx təhlükə mühitində radiotezlik diapazonunda inteqrasiya olunmuş rəqəmsal əsaslı geniş və dar diapazonlu qəbuledici arxitektura ilə dəqiq parametr çıxarma və istiqamət qiymətləndirmə xüsusiyyətlərinə malikdir.
Rəqəmsal Hesablama Elektron Hücum Texnikaları (SAHET) Sistemi, Hərbi Dəniz Qüvvələri Komandanlığının ehtiyaclarını ödəmək və onların tətbiq oluna biləcəyini nümayiş etdirmək üçün təhlükə radar sistemlərinin hədəf aşkarlama və hədəf izləmə funksiyalarını zəiflədəcək ədədi hesablamalı elektron hücum üsullarını inkişaf etdirmək üçün nəzərdə tutulub. SAHET sistemi yeni layihə çərçivəsində yenilənir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin müxtəlif döyüş şərtləri altında elektron döyüş fəaliyyətini uğurla həyata keçirməsi üçün radiotezlik təhlükəsi və radiotezlik elektron döyüş sistemlərinin qapalı dövrədə yerləşəcəyi Elektron Müharibə Sınaq və Qiymətləndirmə Laboratoriyasının yaradılması davam edir. Layihə çərçivəsində laboratoriyada proqramlaşdırıla bilən radar simulyatoru və texniki generator istifadə olunacaq.
Milli Müştərək Elektron Müharibə Məlumat Bankı çərçivəsində hər cür dost/düşmən radiotezliyi, elektro-optik və rabitə sistemləri ilə bağlı ətraflı texniki/parametrik məlumatlar inteqrasiya olunmuş və milli formatda saxlanılır, işlənir və paylaşılır. Bundan əlavə, inventarda olan platformalar və silah sistemləri üçün müstəqil kitabxanalar hazırlanır və bu radiotezlik, elektro-optik və rabitə sistemlərinin platforma və silah sistemləri ilə əlaqələri müəyyən edilə bilər. Məlumat banklarında yer məlumatı olan bütün aktivlər coğrafi informasiya sistemlərindən istifadə etməklə xəritələrdə göstərilə bilər.
Türk Silahlı Qüvvələrini və digər səlahiyyətli orqanları radarla idarə olunan təhdidlərdən qorumaq üçün milli müdaxiləyə qarşı ehtiyacı tamamilə ödəmək üçün geniş tezlik diapazonuna malik effektiv milli müdaxilə əleyhinə sursat hazırlanır.
İngiltərə və Fransada xaricdə nümunələri olan mülki mühəndislərlə hərbçilərin birgə işlədiyi strukturlar Müdafiə Sənayesi Başçılığının dəstəyi ilə Türkiyədə də yaradılıb. İLTAREN, mövcud və satın alınacaq elektron döyüş sistemləri çərçivəsində bütün qüvvələrə mühəndislik dəstəyi verir. Əsgərlərin və mühəndislərin yan-yana işlədiyi mühitlərdə, Elektron Müharibə Sistemləri Layihələri çərçivəsində əldə edilən infrastrukturdan istifadə edərək, raket təhdidlərinin təhlilini həyata keçirmək, Elektron Müharibə Texnikalarını və Taktikalarını inkişaf etdirmək, Əməliyyat ehtiyaclarını ödəmək üçün Elektron Müharibə Sistemlərini yenidən proqramlaşdırmaq, bilik və bacarıqları maksimuma çatdırmaq, hərbi qulluqçuların iş yerində təlim keçməsi ilə təcrübənin artırılması, səviyyəsinin yüksəldilməsi məqsədi daşıyır.
