Bakı, TurkicWorld
Ən qədim yazılı ədəbiyyat qədim Mesopotamiyaya aiddir.
Gilqameş dastanı tez-tez ilk böyük kompozisiya kimi xatırlansada, bəzi daha qısa kompozisiyalar (xüsusən də “Keş məbədi himni” və “Şurpakın göstərişləri”) günümüzə qədər gəlib çatmışdır.
Uzunluğu ilə yanaşı, Gilqameş dastanı əsrlər boyu ədəbiyyata davamlı təsirinə görə ən erkən əhəmiyyətli kompozisiya hesab edilə bilər.
Gilqameş dastanı—tarixdə ən qədim yazılı dastandır. 12 gil lövhəsi Akkad mixi yazısı ilə yazılmışdır. Gilqameş dastanı Qədim Babilin mədəniyyət abidəsi nümunəsidir.Hammurapi qanunları kimi bu sənət əsəri də Şumer və Babil qarışığından ibarətdir. Uruk kralı Gilqameşin ölümsüzlük axtarışından bəhs edən dastan eyni zamanda Nuh tufanının ən qədim versiyasını də saxlamaqdadır.Gilqameş, ən yaxın dostu Enkidunun ölümündən sonra ölümsüzlüyə çatma səyinin nafilə olduğunu anlamış və tanrı Enlilinin öyüdləriylə insanın ancaq özündən sonra ad qoymaqla ölümsüzlüyə çata biləcəyini qəbul etmişdir.
Onun digər qədim ədəbi əsərlərə, o cümlədən “İliada”, “Odisseya”, “İsgəndər” romantizm ədəbiyyatı və İvrit İncilinə (Əhdi-Ətiq) təsir etdiyi güman edilir, bunların hamısı özlüyündə əhəmiyyətli ədəbi təsirə malik olmağa davam edir.
