BAKI, TurkicWorld
9 Avqust tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1450 – İngiltərə və Fransa arasında 100 illik müharibənin son dövrlərində Normandiya uğrunda döyüşlər intensivləşib.
1547 – İspaniya kralı V Karl və Papa III Pavel arasında İtaliya üzərində nüfuz bölgüsü ilə bağlı gizli danışıqlar başlanıb.
1620 – Mayflower gəmisində İngiltərədən ABŞ-a miqrasiya üçün hazırlaşan puritanlar Plimut limanını tərk etməyə hazırlaşıb.
1776 – Amerika İnqilabı zamanı ABŞ-ın Müstəqillik Bəyannaməsi ikinci dəfə rəsmi şəkildə oxundu.
1803 – Böyük Britaniya Hindistanın Qanqatik ovalığında Maratha imperiyasına qarşı müharibəyə başladı.
1842 – ABŞ-da ilk dəfə tibbi anesteziya (eter) tətbiq olundu (Crawford Long tərəfindən).
1902 – Böyük Britaniyada VII Edvardın tacqoyma mərasimi baş tutdu.
1930 – Betti Buut (Betty Boop) adlı animasiya qəhrəmanı ilk dəfə təqdim olundu.
1945 – ABŞ ikinci atom bombasını Yaponiyanın Naqasaki şəhərinə atdı. Bu hücum nəticəsində təxminən 75 min insan öldü.
1956 – Cənubi Afrika Respublikasında aparıcı anti-apartheid fəallarından olan 20 min qadın Pretoriyada etiraz yürüşü keçirdi.
1965 – Sinqapur Malayziya Federasiyasından ayrıldığını elan etdi və müstəqil dövlət oldu.
1971 – Hindistan və SSRİ arasında “20 illik dostluq və əməkdaşlıq haqqında müqavilə” imzalandı.
1974 – ABŞ prezidentinin müşaviri Riçard Nikson “Watergate” qalmaqalına görə istefasını elan etdi.
1988 – İran və İraq arasında səkkiz il davam edən müharibənin sona çatması üçün BMT vasitəçiliyi ilə atəşkəs razılaşdırılıb.
1989 – ABŞ və SSRİ arasında yeni ticarət güzəştlərinə dair danışıqlar baş tutub.
1990 – Küveyti işğal edən İraqa qarşı beynəlxalq iqtisadi sanksiyalar qüvvəyə minib.
1991 – İtaliyada mafiyaya qarşı sərt qanunlar qüvvəyə mindi; xüsusi hakimlərə və məhkəmə strukturlarına geniş səlahiyyətlər verildi.
1992 – Dağlıq Qarabağ münaqişəsi fonunda Ermənistan silahlı qüvvələri yeni hərbi əməliyyata başlayıb.
1993 – Rusiya və Qazaxıstan arasında hərbi texniki əməkdaşlıq müqaviləsi imzalanıb.
1994 – Ruandada soyqırımla bağlı məsuliyyət daşıyan şəxslərin məhkəmə prosesi ilk dəfə açıq elan edilib.
1995 – ABŞ-da Microsoft şirkəti Windows 95 əməliyyat sisteminin təqdimatına son hazırlıqları tamamlayıb.
1996 – Yaponiyada hökumət iqtisadi tənəzzüllə bağlı fövqəladə tədbirlər planı açıqlayıb.
1997 – Azərbaycan və İran Xəzər dənizinin statusu ilə bağlı məsləhətləşmələrə başlayıb.
1998 – Keniya və Tanzaniyada ABŞ səfirliklərinə edilən terror hücumlarından sonra dünya üzrə təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib.
1999 – Rusiya prezidenti Boris Yeltsin Vladimir Putini baş nazir təyin etdi.
2000 – Türkiyə ilə Avropa İttifaqı arasında gömrük inteqrasiyasına dair yeni texniki razılaşma əldə olunub.
2001 – ABŞ-da “Patriot Act” layihəsi ilkin formada Konqresə təqdim edilib.
2002 – Gürcüstan prezidenti Şevardnadze korrupsiya ilə mübarizə üçün yeni səlahiyyətlər əldə edib.
2003 – BMT Bağdad qərargahına qarşı mümkün terror hədəfi ilə bağlı xəbərdarlıq yayıb.
2004 – Əfqanıstanda prezident seçkilərinə hazırlıqlar çərçivəsində ilk seçici reyestri açıqlanıb.
2005 – İsrail ordusu Qəzza zolağından məcburi çıxarılma əməliyyatını rəsmi olaraq elan edib.
2006 – ABŞ Senatı terrorla mübarizə üzrə beynəlxalq əməliyyatlara əlavə maliyyə ayırıb.
2007 – Rusiya Arktikada sualtı ekspedisiya ilə bayraq sancaraq ərazi iddialarını gücləndirib.
2008 – ABŞ üzgüçüsü Maykl Felps Pekin Olimpiadasında ilk qızıl medalını qazandı və Olimpiya tarixində ən uğurlu idmançılardan biri oldu.
2009 – İranda prezident seçkilərindən sonra başlayan etiraz aksiyaları kütləviləşib.
2010 – Pakistanda daşqınlar nəticəsində milyonlarla insan çətin humanitar vəziyyətə düşüb.
2011 – Birləşmiş Krallıqda sosial və iqtisadi səbəblərlə bağlı gənclərin etiraz aksiyaları genişlənib.
2012 – Suriyada Hələb şəhərində silahlı toqquşmalar daha da şiddətlənib.
2013 – Misirdə Müsəlman Qardaşlarına qarşı repressiyalar artıb.
2014 – Mosulda İŞİD tərəfindən əsir alınan yüzlərlə yezidi qadının taleyi ilə bağlı beynəlxalq təşkilatlar təcili çağırış etdi.
2015 – Çin iqtisadiyyatındakı yavaşlama dünya fond birjalarında kəskin dalğalanmaya səbəb olub.
2016 – Türkiyədə çevriliş cəhdindən sonra minlərlə dövlət işçisi və akademik işdən çıxarılıb.
2017 – ABŞ və Şimali Koreya arasında söz müharibəsi regional gərginliyi artırıb.
2018 – Ermənistan və Avropa İttifaqı arasında yeni tərəfdaşlıq sazişi qüvvəyə minib.
2019 – Honq Konqda kütləvi demokratiya tələbi ilə yürüşlər təşkil edilib.
2020 – Belarusda prezident seçkiləri keçirildi. Lukaşenkonun qalib gəlməsi ölkədə böyük etirazlara səbəb oldu.
2021 – Yunanıstanda meşə yanğınlarının qarşısı alınsa da ekoloji itkilər artıb.
2022 – Ermənistan-Azərbaycan sərhədində gərginlik nəticəsində hər iki tərəf itkilər verdiyini açıqlayıb.
2023 – Kanadada meşə yanğınları səbəbilə fövqəladə vəziyyət elan olundu; on minlərlə insan evakuasiya edildi.
2024 – Avstraliya ilə İndoneziya arasında iqtisadi əməkdaşlıq sazişi yeniləndi; bölgədə ticarət artımı gözlənilir.
2025 - Ağ Evdə Azərbaycan və Ermənistan arasında ABŞ-nin vasitəçiliyi ilə sülh müqaviləsi imzalandı
