Ekonomi ile enerji arasında çok güçlü bir bağ vardır. Enerji kaynaklarına sahip yani petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip olan ülkeler hem ekonomik olarak bağımsız hale geliyor hem de siyasi olarak güçlü manevra alanına sahip olacakları açıktır.

Bu nedenle, enerji kaynaklarına sahip olan bir çok ülkede yeni enerji kaynaklarının keşfi ekonomiler için yeni bir başarı hikayesi için önemli bir adım olacaktır.

Türkiye bu ülkelere örnek bir ülke konumundadır. Son yıllarda keşfedilen doğalgaz kaynakları, bu açıdan enerjide dışarıya bağımlı olmayı ortadan kaldırdığı gibi ekonomik olarak da bağımsız hale gelecektir.

Enerjide bağımsız olmak ekonomik büyümenin kısıt altına girmemesi yani cari açık artacak diye daha az enerji tüketiminin önüne geçilmesi anlamına gelecektir. Yani ekonomik büyüme hedefinin serbestçe belirlenmesi anlamına gelecektir.

Bu da, ülkenin bulunduğu gelir grubundan daha yüksek gelirli ekonomiler içerisine kısa sürede girmesine önemli katkılar yapacağı açıktır.

ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIK VE EKONOMİK KRİZLER

Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı olan birçok ülkenin geçmiş yıllarda sürekli olarak ekonomide vites küçültmesinin en önemli sebeplerinden birisi de enerjide dışa bağımlı olmasından kaynaklanmaktadır.

Diğer yandan, enerjide dışa bağımlı olan birçok ülkenin enerji için ödediği yüksek miktardaki enerji faturası ekonomide sürekli bir dış ticaret açığının oluşmasına ve de sürekli bir cari açığın oluşmasını da beraberinde getirmektedir.

Birçok ülkenin geçmiş yıllarda yaşadığı finansal sıkıntılar, geçmiş dönemde yaşanan borçlanma sorunları, IMF ile imzalanan standby anlaşmaları ve ekonomik krizlerin arka sebeplerinde maalesef enerji faturalarının yüksek olmasıdır.

En önemlisi de, Rusya- Ukrayna savaşı gibi durum yaşandığında enerji fiyatlarında meydana gelen artışlar nedeniyle enerjide dışa bağımlı olan birçok ülkenin ekonomik büyümede, enflasyonda ve dış ticarete daha derin ekonomik sorunlar yaşadığını da belirtmekte fayda var.

Bu nedenle, enerjide dışarıya olan bağımlılığın düşürülmesi ve sonlandırılması en önemli hedeflerden birisi olmalıdır.

ENERJİ KAYNAKLARI VE VARLIK FONLARI

Enerji kaynaklarına sahip birçok ülkenin güçlü varlık fonlarına sahip oldukları gibi bu fonlar ile hem ülke içinde hem de dünyanın birçok ülkesinde stratejik yatırım yaptıklarını görüyoruz.

Bugün Norveç varlık fonu, Katar ve Abu Dabi Yatırım Otoritesi bu fonlara örnek ülkelerdir. Özellikle, enerji fiyatlarının yükselmesi ile beraber bu fonların daha da büyüdükleri ve ülke ekonomilerine ve dünya ekonomilerine ciddi katkılar sağladığını görüyoruz.

Yazar: Erdal Tanas Karagöl