Fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmak için yenilenebilir enerjinin toplam enerji tüketimi içindeki payı gittikçe artmaktadır.
Uluslararası Enerji Ajansı tarafından açıklanan Mayıs ayı 2022 ve 2023 için Yenilenebilir Enerji Piyasası Görünümü Raporu’na göre Kovid-19 nedeniyle ortaya çıkan tedarik zinciri zorlukları, inşaatların ertelenmesi, hammadde fiyatlarında rekor düzeydeki artışlar ve devam eden zorlu sürece rağmen, yenilenebilir kapasitesindeki artışlar 2021 yılında yüzde 6 artarak rekor seviyelere ulaştı.
Ayrıca, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, bir yandan enerji fiyatları üzerinde olumsuz bir dalgalanmaya neden olduğu gibi diğer yandan belli tarım ürünlerinin fiyatlarında önemli artışlara ve dolayısıyla küresel küresel enerji ve gıda krizlerine neden oldu.
Enerji fiyatlarındaki bu olağanüstü artışlar, Avrupa ülkelerinin alternatif kaynaklara yönelimini arttırdı. Bu alternatif kaynaklarından en önemlisi de yenilenebilir enerjidir.
YENİLENEBİLİR ENERJİ, FOSİL ENERJİYE ALTERNATİF OLUR MU?
Uluslararası Enerji Ajansı tarafından açıklanan Mayıs ayı 2022 ve 2023 için Yenilenebilir Enerji Piyasası Görünümü Raporu’na göre, yaşanan zorluklar ve zorunluluklar nedeniyle yenilenebilir enerji, kısa ve uzun vadede fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak için büyük bir potansiyele sahip olacaktır.
Bu rapora göre, güneş ve rüzgar enerjisi yatırımları için maliyetler artmış olsa da, Kovid-19 sonrası fosil yakıtlar yani doğal gaz, petrol ve kömür fiyatlarının çok daha hızlı artması yenilenebilir enerjiye olan yatırımların rekabet gücünü arttırdığı gibi yenilenebilir enerji yatırımların artış trendini hızlandıracaktır.
Rusya bazlı ortaya çıkan fosil yakıt arz güvenliği meselesi, yenilenebilir enerjinin kullanımını önemli ölçüde belirlemektedir. Rusya, Avrupa ülkelerine doğalgaz akışını kesmesi durumunda başta Avrupa ülkelerindeki yenilenebilir enerji yatırım miktarı daha da artacaktır.
Rusya’nın Avrupa ülkelerine doğalgaz akışını kesmesi bir yandan doğalgaz, petrol fiyatlarındaki artışa dolayısıyla yenilenebilir enerjinin mevcut rekabet gücünün artışına önemli ölçüde katkı yapacak diğer yandan yenilenebilir enerji tüketiminin toplam enerji tüketimi içindeki payını arttıracaktır.
En önemlisi de ülke ekonomilerinde ekonomik büyüme rakamları ve dolayısıyla enerjide talep artışı yenilenebilir enerjiye talebini arttıracak en önemli bir faktör olduğu açıktır.
Tüm bu olumlu gelişmelere rağmen, yenilenebilir enerjinin fosil yakıtlara ne kadar kısa sürede alternatif olacağı, Rusya tarafından kullanılan enerji tehdidine ve dolayısıyla başta da Avrupa ülkeleri ile Rusya arasında yaşanacak siyasi ve ekonomik çekişmelere bağlı olacaktır.
Bu dönemde özellikle fosil kaynaklar ile ilgili alınacak kararlar alternatif kaynaklar başta da yenilenebilir enerjinin geleceğini de belirleyecektir. Özellikle Avrupa Birliği’nde arz enerji güvenliğine yeni odaklanma ve yenilenebilir enerjiyi hızlandırmaya yönelik yeni bir politika ivmesi yenilenebilir enerjiyi yeniden enerji politikaların merkezine taşıyacaktır.
Yazar: Erdal Tanas Karagöl
