Enerji politikaları, bir ülkenin enerji kaynaklarının üretimi, dağıtımı ve tüketimine yönelik hedeflerini ve stratejilerini belirleyen kapsamlı bir planlama sürecidir.
Enerji politikaları, ülkenin geleceğini belirleyen stratejik adımlardır.
Bu nedenle enerji politikaları, bir çok faktör tarafından belirlenmektedir.
Şöyle ki;
Enerji arz güvenliği, enerji politikalarının belirleyen en temel değişkenlerden birisidir.
Enerji arz güvenliği, ülkeler için stratejik bir öneme sahip olup, güvenilir, çeşitli ve sürdürülebilir enerji kaynaklarına kesintisiz erişimi sağlar.
Enerji arz güvenliği, ekonomik kalkınma ve ulusal güvenlikle doğrudan ilişkilidir.
Bununla beraber, daha yüksek ekonomik büyüme ve dolayısıyla daha yüksek GSYH’ye ulaşmak için enerji politikası önemlidir. Ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasında güçlü bağ, enerjinin düşük maliyetler ile sağlanması, rekabet gücünü arttırması ve enerji faturasının azaltılması enerji alanında hayata geçirilecek stratejilerin önemli bir adımını oluşturmaktadır.
Enerjide dışarıya bağımlılığın azaltılması hatta sona erdirilmesi ekonomik bağımsızlık ile eş anlamlıdır.
Enerjinin dünyada uluslararası ilişkileri belirlemede önemli gücü vardır. Enerji kaynaklarına sahip olan ülkelerin işbirliklerin yanında enerji kaynaklarının uluslararası pazarlar ulaştırmada ülkelerin coğrafi konumu enerji politikalarının belirlenmesinde önemli belirleyici faktörlerdir.
Türkiye’nin enerji kaynaklarına sahip olan ülkeler ile enerji kaynağını tüketen ülkeler arasındaki merkezi konumu uluslararası ilişkilerde önemli bir aktör olmasını da beraberinde getirmektedir.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta Türkiye’nin rolü ve Türkiye’nin enerji arz güvenliğindeki artan öneminden kaynaklanmaktadır.
Dış politikadaki gelişmeler ve ortaya çıkan değişimlerde enerjinin önemli bir rol oynadığı aşikârdır.
Diğer yandan, enerji alanındaki teknolojik yenilikler ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artması enerji politikalarını da çok hızlı değiştirmektedir.
Bu değişim, fosil yakıtlardan yeni alternatif enerji kaynaklarına doğru bir değişimi ve dolayısıyla yeni enerji politikasının da zorunlu hale getirmektedir.
Dolayısıyla, enerji politikaları, çok boyutlu ve dinamik bir süreçte belirlenmektedir.
Bu dinamik sürece uyum sağlayan ve değişimde etkin rol oynayan ülkelerin, ekonomi ve uluslararası ilişkilerde önemli bir aktör haline geleceği açıktır.
Yazar: Erdal Tanas Karagöl
