Uluslara Enerji Ajansı (UEA) tarafından açıklanan 2024 Yenilenebilir Enerji Raporu’nda önemli tespitler öne çıkmaktadır.

Yenilenebilir enerjinin başta da rüzgar ve güneş enerjisinin yeni fosil yakıt santrallerinden daha ucuz olması, iklim değişikliği ile mücadelede COP ile belirlenen hedeflere ve başta da 2030 yılı için belirlenen hedeflere ulaşılması için hayata geçirilecek eylemlerin olması ve küresel alanda temiz enerjinin kullanılması konusundaki beklentiler yenilenebilir enerjinin yaygınlaştırılması ve kapasitesinin arttırılması açısından önemli avantajlar bulunmaktadır.

Yenilenebilir enerji kapasitesinin arttırılması konusunda bu avantajlar olduğu gibi önemli dezavantajlar da mevcuttur.

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAPASİTESİNİN ARTIŞI, FİNANSMANA ERİŞİME BAĞLI

Gelişmiş ve gelişmekte olan ve hatta gelişmiş ve düşük gelirli ülkeler arasındaki kalkınma farkının kapanmamasının nedeni yatırım eksikliği ise gelişmekte ve düşük gelirli ülkelerin yenilenebilir enerjide de esas sorunları yenilenebilir enerjide yapmaları gereken yatırımların eksikliği olacaktır.

Yenilenebilir enerjide hedeflenen rakamlara ulaşılması ve 2030 için hedeflenen yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarmak için gerekli olan finansman kaynaklarına erişimin özellikle gelişmekte olan ülkeler için kolay olması zorunludur.

Özellikle üretim, ekonomik büyüme ve kalkınma için yüksek motivasyona sahip gelişmekte olan ülkelerin, yenilenebilir enerji kapasitelerini arttırması küresel olarak hedeflenen rakamlara ulaşılmasını da kolaylaştıracaktır.

Bununla beraber, küresel ekonomik görünümde yaşanan bozulmalar ve dolayısıyla gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere finansman konusunda çıkaracakları zorluklar yenilenebilir enerji kapasitesine ulaşmada problem yaşanacağı gibi gelişmekte olan ülkelerin fosil yakıtlarda kalmaları için önemli bir gerekçenin olmasını da beraberinde getirecektir.

İklim değişikliğinde önemli rolü olan gelişmiş ülkelerin tüm faturayı gelişmekte olan ülkelere yüklememeleri ve gelişmekte olan ülkelerin de ekonomik büyüme-fosil enerji tüketimi arasındaki ikilemi yaşamaması için gelişmiş ülkelerin yenilenebilir enerji yatırımların finansmanı için cömert olmaları hayati derecede önemlidir.

Ancak, halen gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandıracak ve bu ülkelerde yenilenebilir enerji kapasitesini arttıracak yatırımları finanse edecek bir sistemin olmayışı yenilenebilir enerjinin geleceği açısından önemli bir risk olarak öne çıkmaktadır.

Bu durum, hem iklim değişikliği ile mücadele açısından önemli bir sorun olacaktır hem de yenilenebilir enerji sektöründe başlayan yatırımları olumsuz etkileyecektir.

Yazar: Erdal Tanas Karagöl