Srebrenitsa'da 1995’te Sırpların katlettiği 8 bin 372 Boşnak sivilden 14’ünün daha cenazesi soykırımın 29. yıl dönümünde törenle toprağa verildi. Soykırımın tanıkları hem kendi acıları hem de Filistinlilerin acıları için gözyaşı döküyor. Törene katılan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Sırplar gibi İsrail'in de hesap vereceğini söyledi.
Bosna Hersek'in doğusundaki Srebrenitsa'da, Sırp birliklerince 1995'te işlenen soykırımda katledilen 14 kurbanın cenazesi, Potoçari Anıt Mezarlığı'na defnedildi. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in de katıldığı törende kurbanların cenaze namazını Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Husein Kavazovic kıldırdı. Soykırım kurbanlarının defnedilmesi sırasında duygusal anlar yaşandı; hem aileler hem de defin işlemine katılanlar gözyaşlarını tutamadı.
8 BİN 372 BOŞNAK KATLEDİLDİ
Sırplar, Srebrenitsa soykırımında en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletmiş ve toplu mezarlara gömmüştü. Kimlik tespiti yeni yapıldığı için bu yıl toprağa verilen kurbanların isimleri şöyle: "Beriz Mujic, Hamed Salic, Hasib ve Camil Efendic kardeşler, Mehmed Krdzic, Sabrija Omic, Musan Siljkovic, Sakib Harbas, Ahmet Jasarevic, Nevres Salihovic, İbrahim Salkic, Midhat Basic, Hajdin Mustafic, Latif Mandzic."
Hollanda Sırplara teslim etti
Srebrenitsa'nın 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi. Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık bölgede, fabrikalarda ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar ise toplu mezarlara gömüldü. Toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor. Bu yılki törenin ardından anıt mezarlıkta toprağa verilen kurbanların sayısı 6 bin 765'e yükseldi.
İnsanlığın ortak yarası
Srebrenitsa Soykırımı'nın 29. yılında birçok siyasi isim ve devlet adamı anma mesajları yayınladı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Srebrenitsa Soykırımı’nı Anma Günü'ne ilişkin, "Bu trajedi, sadece Boşnak halkının değil, tüm insanlık cephesinin ortak bir yarasıdır" değerlendirmesinde bulundu.
YALNIZ BIRAKMAYACAĞIZ
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sosyal medya hesabından, "Hak arayışında olan Bosnalı kardeşlerimizi yalnız bırakmayacağız" mesajını paylaştı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, X hesabından "Srebrenitsa Soykırımı, insanlık tarihinin kara lekesi olarak hafızalarımızda yerini koruyor" ifadesini kullandı.
BBP Genel Başkanı Destici, soykırımı unutmadıklarını, unutmayacaklarını ve unutturmayacaklarını vurguladı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, açıklamasında "8 binden fazla insanın katledildiği Srebrenitsa'dan insanlık eğer ibret almayı başarabilmiş olsaydı bugün Gazze'deki soykırım yaşanmazdı" dedi.
Bir daha yaşanmasın
Dışişleri Bakanlığı Ankara'da, "11 Temmuz Srebrenitsa Soykırımı'nı Uluslararası Düşünme ve Anma Günü"ne ilişkin toplantı düzenledi. Bakanlıkta, Srebrenitsa'da hayatını kaybedenler için saygı duruşu ile başlayan toplantıya, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, Bosna Hersek'in Ankara Büyükelçiliği görevine atanan Mirsada Çolakoviç ve çok sayıda davetli katıldı.
TARİHİ DEĞİŞTİREMEZSİNİZ
Bozay, bu soykırımın, insanların en temel değerlerine yönelik bir saldırı olduğunu vurgulayarak, o dönemde uluslararası toplum tarafından bu soykırım önlenemese de bir daha benzer bir olayın yaşanmamasını teminen uluslararası toplumun üzerine düşeni yapması gerektiğini dile getirdi. Uluslararası mahkeme kararlarına rağmen tarihi değiştirmeye çalışanlar olduğunu belirten Bozay, " Srebrenitsa Soykırımı'nı inkar etmeye yeltenen girişimleri kınıyoruz" dedi.
İSRAİL DE HESAP VERECEK
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Srebrenitsa'da 29 yıl önce yapılan soykırımın unutulmaması gerektiğini belirtti. Tunç, "Nasıl Srebrenitsa'daki soykırımda suçlular zamanı gelip, mahkemelerin huzurunda hesap verip yargılanmış ve mahkum edilmişlerse günü gelecek Filistin'de soykırım yapanlar yargılanacaklar ve gerekli cezalara çarptırılacaklardır" dedi.
DÜNYA ÖNLEYEMEDİ
Bakan Tunç, Srebrenitsa soykırımının 29. yılı dolayısıyla Potoçari'deki akü fabrikasında düzenlenen törene katıldı. Burada konuşan Tunç, soykırımın bir insanlık suçu olduğunu kaydetti. Tunç, soykırım yapanların insanların vicdanında mahkum olduğu gibi uluslararası mahkemelerde de nasıl mahkum olduklarını gördüklerini dile getirerek, "Bugün dünyanın gözü önünde Filistin'de soykırım yapılmaya devam ediyor. Gazze'de üzülerek görüyoruz ki maalesef uluslararası kuruluşların soykırım yapılırken soykırımı önleyemediğini görüyoruz” şeklinde konuştu. Tunç, Türkiye olarak Bosna Hersek'in toprak bütünlüğüne saygı duyulmasını her defasında ifade ettiklerini de kaydetti.
Seneler geçti soykırımlar bitmedi
Avrupa’nın göbeğinde hiçbir müdahale olmadan göz göre göre yaşanan Srebrenitsa Soykırımı’nın acısı üzerinden 29 yıl geçmesine rağmen halen taze. Soykırımın tanıkları yaşadıkları acı dolu günleri Yeni Şafak’a anlattı. Bugün Gazze’de yaşananların 29 yıl öncesinin tekrarı olduğunu ifade eden tanıklar, dünyanın yine olanları uzaktan izlediğini söylüyor. Soykırım sırasında 16 yaşında olan Sabina Nukic, "Gazze’de babasını kaybeden, ailesini kaybeden insanların hisleriyle her gün ağlıyor ve aklıma Srebrenitsa’da yaşadıklarımız geliyor, artık dünya bu soykırımların önüne geçsin. Seneler geçti ama soykırımlar bir türlü bitmedi" dedi.
Nermin Çamcıç
Nesib Nukiç
Sabina Nukic
YAŞADIKLARIM AKLIMA GELİYOR
Soykırım sırasında 12 yaşında olan Nermin Çamcıç (45), çok büyük acılar çektiklerini ve soykırımın her türlüsüne şahit olduklarını söyledi. Çamcıç “Gazze’de olup bitenlere baktığımızda Srebrenitsa'da yaşananların aynısı ve daha beteri şu an Gazze’de yaşanıyor. Öyle dehşet verici bir şey ki yaşanan katliamları, bombaları canlı yayınlarda izliyoruz ve tüm dünyanın uzaktan izlediğini görüyoruz. Srebrenitsa’daki onca acıya rağmen soykırımlar hala devam ediyor” diye konuştu. 51 yaşındaki Nesib Nukiç de Gazze’de yaşananların Srebrenitsa’da yaşananlarla aynı olduğunu kaydetti. Nukiç “Hepimiz utanmalıyız, gözümüzün önünde hala soykırım devam ediyor. Her Gazze videosu gördüğümde yaşadığım anlar aklıma geliyor” şeklinde konuştu.
ÇOK ZOR GÜNLERDİ
48 yaşındaki Sabina Nukic, Gazze'de olup bitenlere duygusal olarak katlanamadığını çünkü kendisine yaşadıklarımı hatırlattığını dile getirdi. Nukic, “Benim için en zor günler 1995 yılında masum insanların nasıl katledildiğini, öldürüldüğünü gözlerimle izlediğim gündü. Gazze'de yaşananları nasıl sakin bir şekilde izleyebiliyor ve kimse tepki vermiyor anlamıyorum” ifadelerini kullandı.
