Enerji kaynakları ve kıymetli madenler ülke ekonomisine kattığı yüksek katma değer sayesinde GSYH ve dolayısıyla kişi başı gelir üzerinde önemli pozitif katkı yaparken diğer yandan üretim için gerekli olan hammadde ihtiyacı karşılandığı için ekonomide birçok sektörün gelişmesine öncülük etmektedir.

Dünyada zengin enerji kaynaklarına ve birçok değerli madene sahip olan ülkeler yüksek kişi başı gelire sahip olan ülkelerdir. Yine, dünyanın en büyük varlık fonuna sahip olan ülkeler petrol başta olmak üzere doğal kaynaklara sahip olan ülkelerdir.

Dünyanın en büyük varlık fonlarına sahip olan Norveç Devlet Emeklilik Fonu’nun, BAE Yatırım Otoritesi’nin, Suudi Arabistan’ın, Kuveyt Yatırım Otoritesi’nin ve Katar Yatırım Otorite’sinin temel kaynağı petroldür.

Bu ülkeler sahip oldukları bu varlıklar sayesinde ciddi miktarda gelirler elde etmelerinin yanında, varlık fonlarının ekonomik istikrar, tasarruf arttırıcı ve kalkınma hedefleri için önemli görevleri yerine getirdikleri görülmektedir.

Ayrıca, enerji kaynaklarına ve değerli madenlere sahip olan bu ülkeler her dönem olduğu gibi Kovid-19 salgını sonrası dönemde de dünya enerji piyasasını da etkileyen önemli ülkeleri haline geldiler.

Özellikle Kovid-19 salgını sonrasında artan talebi karşılayacak enerji kaynaklarının arzında meydana gelen kısıtlamalar nedeniyle enerji ve kıymetli maden fiyatlarında ciddi artışlar oldu.

Enerji ve kıymetli maden fiyatlarında meydana gelen artışlar üretimde maliyetlerin artışına ve dünyada enflasyonun küresel bir sorun haline gelmesine ve zengin enerji kaynaklarına sahip olan ülkelerin gelirlerinde önemli artışların gerçekleşmesine neden oldu.

KAYNAK SAHİBİ İKEN, BAŞKA ÜLKELERİN SÖZ SAHİBİ OLDUĞU KAYNAKLAR

Kendi enerji kaynaklarında ve madenlerinde söz sahibi olan ülkeler zenginleşirken, söz sahibi olamayan birçok Afrika ülkesinde fakirlik ve yoksulluk daha da derinleşmekte ve istikrarsızlık giderek artmaktadır.

Afrika ülkelerinde artık kronik hale gelen açlığın, yoksulluğun, ekonomik ve siyasi istikrarsızlığın temel nedeni, bağımsızlıklarını ilan etseler de bu ülkelerde sömürgecilik anlayışının devam etmesidir.

Son dönemde Batı Afrika ülkelerinde meydana gelen gelişmelerin sebebi, bu ülkelerin kendi kaynaklarında söz sahibi olmak istemeleridir.

Bu kaynaklar ile ekonomide ihtiyaç duyulan birçok hedefi gerçekleştirme amacı bulunmaktadır. Enerji veya maden gibi tek bir kaynağa bağlı olan ülkelerde mevcut zenginliğin gelecek nesillere taşınması, ekonomik istikrarın sağlanması, ekonomik kalkınmayı destekleme ve ülkede üretim için başta ulaşım, enerji, iletişim ve daha birçok stratejik sektörde altyapı yatırımlarının hayata geçirilmesi hayati derecede önemlidir.

En önemlisi de sahip olunan kaynaklar ile beşeri sermayenin güçlendirilmesi amacıyla sağlık ve eğitim gibi önemli yatırımları gerçekleştirmektir.

Ancak o zaman Afrika ülkelerinin kaderi olan açlık ve yoksulluğun üstesinden gelinecektir.

Yazar: Erdal Tanas Karagöl