Bakı, TurkicWorld
Yaş artdıqca, yaddaş problemləri ilə qarşılaşmaq qaçılmaz görünə bilər , lakin amerikalı nevroloq Dr. Riçard Restak bunun qarşısını almağın mümkün olduğunu deyir.
Corc Vaşinqton Universitetinin mütəxəssisi New York Times-a müsahibəsində yaddaşı canlı saxlamaq üçün dörd əsas tövsiyə verib.
1. Diqqətinizi artırın
Nevroloq bildirir ki, bəzən unutqanlıq əslində yaddaş problemi deyil, diqqət çatışmazlığı ilə bağlıdır. Yeni məlumatları daha yaxşı yadda saxlamaq üçün onları vizuallaşdırmaq, yəni təsvirlər və şəkillərlə əlaqələndirmək faydalıdır.
"Diqqətsizlik yaddaşın zəifləməsinin əsas səbəblərindən biridir. Əgər diqqətiniz dağınıqdırsa, informasiyanı düzgün kodlaya bilməzsiniz."
2. Yaddaş məşqləri edin
Yaddaşı gücləndirmək üçün gündəlik olaraq kiçik məşqlər etmək vacibdir. Restak, alış-veriş siyahısını telefonunuza yazmaq əvəzinə onu əzbərləməyi tövsiyə edir. O, həmçinin xəritə marşrutu olaraq GPS-dən çox istifadə etməməyə, yolları və istiqamətləri yadda saxlamağa çalışmağa çağırır.
"Məkan yaddaşı gücləndirmək üçün GPS-dən asılı olmadan istiqamətləri xatırlamağa çalışın."
3. Daha çox roman oxuyun
Nevroloq qeyd edir ki, yaddaş zəifləməsinin ilkin əlamətlərindən biri insanların kitablara və bədii ədəbiyyata marağını itirməsidir. Onlar adətən qeyri-bədii kitabları oxumağa üstünlük verməyə başlayırlar.
"Roman oxuyarkən səhifə 11-dəki obrazın səhifə 3-də nə etdiyini xatırlamalısınız. Bu, yaddaşın aktiv qalmasını təmin edir."
4. Texnologiyanın həddindən artıq istifadəsinə qarşı diqqətli olun
Smartfonlar və digər texnoloji cihazlar diqqəti yayındıraraq, yaddaşı zəiflədir. Restak bu təsiri "texnoloji deqradasiya" adlandırır.
"Bu gün insanlar eyni anda həm film izləyir, həm dostları ilə danışır, həm də e-poçtlarını yoxlayırlar. Bu, beynin indiki məqama fokuslanmasına mane olur."
2023-cü ilin avqust ayında "Science" jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, yaddaşın formalaşması beynin hipokampusunda üç fərqli neyron qrupu tərəfindən idarə olunur. İsveçrənin Bazel Universitetində aparılan təcrübələr göstərib ki, zamanla yaddaşlar dəyişə və yenidən təşkil oluna bilər.
Yaddaşınızı gücləndirmək üçün bu məsləhətləri gündəlik həyatınıza daxil edin və texnologiyadan daha şüurlu istifadə etməyə çalışın.
